مراقبت‌های سلامت در بیماران مبتلا به سرطان دارای معلولیت جسمی و حرکتی
شاید برای بسیاری از افراد، معنای واژه معلولیت با ناتوانی یکسان باشد. سی و یکم تیرماه در تقویم ملی به عنوان روز معلولان جسمی حرکتی، با هدف ارتقای سطح آگاهی عمومی درباره معلولیت های جسمی و حرکتی نام گذاری شده است این در حالی است که بین ۱۰ تا ۱۵ درصد جمعیت کشور را افراد معلول و کم توان جسمی حرکتی تشکیل می دهند.
بسیاری از افراد معلول ممکن است دچار سرطان شوند از سوی دیگر درمان بیماری سرطان مانند هر بیماری دیگری، عوارضی بر جسم بیمار به جای می‌گذارد که گاه در تمام عمر، فرد آن را با خود به همراه دارد. با اینکه معلولیت از عوارض شایع درمان سرطان در کودکان نیست، اما در بعضی موارد مانند سرطان‌های استخوان، تومورهای مغزی، تومورهای چشمی و غیرشایع در کودکان، این بیماری منجر به بروز معلولیت در افراد مبتلا به سرطان می‌شود. همچنین باید در نظر داشت که درصد بالایی از سرطان‌ها در بیماران با سن بالا بروز می‌کنند. این دسته از بیماران با توجه به شرایط سنی و همچنین بیماری‌های زمینه‌ای همراه، معمولا با درجات مختلفی از ناتوانی روبرو هستند.
دسترسی به امکانات سلامت و بهداشتی از حقوق اولیه انسان است. دسترسی فیزیکی آسان و امکان پرداخت مناسب از ابعاد این نوع از دسترسی ها هستند. شواهد علمی نشان می‌دهند که در سراسر دنیا، افراد با ناتوانی‌های جسمی در مقایسه با جمعیت غیر معلول جامعه، کمبودهای بیشتری را در زمینه دسترسی و استفاده از مراقبت‌های بهداشتی احساس می‌کنند.
مطالعات نشان می دهند که تعداد بالایی از افراد با معلولیت جسمی از شرایط استفاده از سیستم بهداشتی درمانی ناراضی هستند. از سختی‌های موجود در این موضوع می‌توان موارد مختلفی از قبیل عدم وجود امکانات لازم برای حمل و نقل، عدم آمدگی مراکز بهداشتی برای رفت و آمد این دسته از بیماران و همچنین کمبود آگاهی کارکنان بخش بهداشت و درمان برای مراقبت و رسیدگی به این بیماران اشاره کرد. همچنین باید در نظر داشت که مطالعات انجام شده در کشور‌های آمریکا و انگلستان نشان داده‌اند که افراد با ناتوانی به میزان کمی از امکانات غربالگری استفاده می‌کنند و همین موضوع می‌تواند این بیماران را در خطر بالاتری برای ابتلا به سرطان قرار دهد.
باید توجه داشت که با توجه به کمبودهای موجود در این زمینه مطالعات کافی برای بررسی علت آن انجام نشده و با افزایش سن جمعیت و تعداد افراد مبتلا به سرطان و ناتوانی، توسعه دانش برای پاسخگویی به نیازهای این جمعیت مهم است. تنها وجود سرویس های ارائه خدمات، قابلیت استفاده از آنها را تضمین نمی کند. خدمات باید مرتبط، منعطف و در دسترس بوده و به شیوه ای محترمانه ارائه شوند. این مهم است که متخصصان مراقبت های سلامتی در جهت ارائه خدمات فراگیر تلاش و امکان استفاده از آنها را برای همه فراهم کنند. اقدامات ضروری که باید انجام شود شامل ارتباط بهتر بین متخصصان و تیم ارائه مراقبت به بیماران، افزایش آگاهی در مورد اینکه چگونه ناتوانی جسمی می‌تواند بر درمان مرتبط با سرطان تأثیر بگذارد یا با آن تعامل داشته باشد و ایجاد محیط‌های فیزیکی در دسترس است.
به دست آوردن اطلاعات لازم در زمینه مراقبت و رسیدگی به نیازهای این دسته از بیماران از اهمیت بالایی برخوردار است. قابل ذکر است که یکی از موارد مهم در بهبود شرایط ذکر شده، آموزش کادر درمان برای رویارویی با بیماران کم توان جسمی است. پرسنل مراکز مراقبت از سرطان باید اطلاع داشته باشند که این بیماران از دسترسی به بسیاری از خدمات درمانی و تشخیصی محروم هستند و با استفاده از آموزش‌های انجام شده در بهبود شرایط موجود بکوشند.
همچنین باید در راستای غلبه بر موانع فیزیکی و نگرشی برای دسترسی به غربالگری و درمان سرطان برای افراد دارای معلولیت، از جمله تجهیزات تشخیصی پزشکی غیرقابل دسترس و ارتباطات ناکارآمد، اقدامات جدی انجام شود.
