یکی از مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر بروز و شیوع بیماری ها، از جمله سرطان، سن افراد است.
سرطان در جوانان اغلب به آن هایی اطلاق می شود که بین سنین ۲۰ تا ۳۹ سالگی بروز می یابند. هرچند
باید در نظر داشت که از نظر علمی تعریف دوران جوانی و تعیین مرزبندی دقیق بین سرطان های دوران کودکی ، سرطان های شایع در افراد جوان، و سنین بالاتر کار دشواری است.
به صورت کلی سرطان در جوانان کمتر شایع است؛ اما انواع مختلفی از پاتولوژی ها ممکن است در این گروه سنی رخ دهد که درمان آن ها می تواند چالش برانگیز باشد.
برخی از شایع ترین سرطان ها در جوانان عبارتند از سرطان پستان، لنفوم(غیرهوچکین و هوچکین)، ملانوما، سارکوم (سرطان های بافت همبند مانند ماهیچه ها و استخوان ها)، سرطان های دستگاه تناسلی زنان(دهانه رحم و تخمدان)، سرطان تیروئید، سرطان بیضه، سرطان روده بزرگ و تومورهای مغز و نخاع.
عوامل مختلف ژنتیکی و محیطی می توانند در ایجاد سرطان در جوانان موثر باشند.
برخی افراد جهش های ژنی خاصی را از والدین خود به ارث می برند که آن ها را مستعد ابتلا به سرطان در سنین پایین تر) نسب به سایر افراد جامعه (می کنند.لازم است این افراد از سنین پایین تحت نظارت منظم پزشک جهت تشخیص زودتر بیماری باشند.
برخلاف سرطان های شایع در افراد مسن، ارتباط کمتری بین عوامل خطرزای محیطی، سبک زندگی وایجاد سرطان در جوانان وجود دارد؛ اما همچنان بعضی عوامل خطرزای محیطی میتوانند ریسک ابتلا به سرطان در این افراد را افزایش دهد .به عنوان مثال قرار گرفتن در معرض اشعه فرا بنفش (UV) میتواند خطر ابتلا به ملانوم و سایر سرطانهای پوست را افزایش دهد. عفونت با برخی ویروس ها نیز میتواند نقش عامل خطر در ابتلا به سرطان های خاص را ایفا کند؛ ازجمله ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) که با سرطانه دهانه رحم مرتبط است و با دریافت واکسن تا حد زیادی میتوان از بروز آن پیشگیری کرد و نیز ویروس نقص ایمنی انسانی (HIV) که می تواند خطر ابتلا به لنفوم غیر هوچکین و سارکوم کاپوزی را افزایش دهد.
قرار گرفتن در معرض اشعه یونیزان و داروهای سیتوتوکسیک که برای درمان سرطان در دوره کودکی استفاده شده است می تواند خطر ابتلا به سرطان بعدی در دوره جوانی را افزایش دهد.
همانند تمام گروه های سنی، داشتن روش زندگی سالم از جمله عدم مصرف سیگار، رژیم غذایی مناسب، فعالیت بدنی و پرهیز از داشتن شرکای جنسی متعدد و… می تواند تاحدی از ابتلا به سرطان ها جلوگیری کند.
همچنین توصیه می شود افراد برای سرطان هایی که دارای روش مناسب غربالگری هستند، در برنامه منظم غربالگری شرکت کنند تا در صورت بروز، بیماری آن ها در مرحله پایین تر تشخیص داده شود. تشخیص زودتر سرطان نه تنها از بار روانی فرد مبتلا می کاهد، بلکه هزینه درمان تحمیلی بر جامعه را نیز کمتر می کند.
امید است با بهره وری مناسب از روش های تشخیص و درمان در دسترس؛ شاهد کاهش بروز سرطان در جامعه جوان کشور باشیم.