دکتر علی یعقوبی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و عضو هیئت مدیره انجمن رادیوانکولوژی ایران مطرح کرد؛ راه های پیشگیری از سرطان شایع در مردان
۱۳ تا ۱۹ ژوئن هر سال به عنوان هفته جهانی سلامت مردان شناخته می شود. این رویداد سالانه توسط انجمن سلامت مردان سازماندهی می شود و هدف آن افزایش آگاهی در مورد مشکلات بهداشتی قابل پیشگیری است که به طور نامتناسبی بر زندگی و سلامت مردان تأثیر می گذارد. شعار سال ۲۰۲۲ این پویش «ساختن محیطی سالم برای مردان و پسران» است. این شعار بر ایجاد محیط های سالم جسمی، ذهنی و عاطفی در خانه، محل کار و در محیط های اجتماعی متمرکز است.
هر ساله بیش از ۷۰۰ هزار مرد به سرطان مبتلا می شوند و نزدیک به ۳۰۰ هزار نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست می دهند. در طول زندگی نیمی از مردان حداقل یک بار به سرطان مبتلا می شوند در حالی که از هر ۳ زن ۱ نفر به این بیماری مبتلا می شود. ابتلا به سرطان در هر سنی ممکن است رخ دهد، اما اکثر موارد در افراد ۵۵ سال و بالاتر اتفاق می افتد.
در مقایسه با زنان، مردان کمتر به پزشک مراجعه کرده و نیازهای مراقبت بهداشتی کمتری را درخواست می کنند. مردان در هر طبقه اجتماعی-اقتصادی نسبت به زنان، مصرف سیگار بیشتر، الگوهای غذایی ناسالم‌تر، سطوح بالاتر مصرف الکل و میزان بیشتری از آسیب‌ها و خشونت‌های بین فردی را نشان می‌دهند.
غم انگیزترین بخش در مورد همه اینها این است که بیشتر این سرطان ها و مرگ و میرها قابل پیشگیری هستند. حداقل یک سوم مرگ و میرهای ناشی از سرطان به دلیل مصرف دخانیات است و یک سوم دیگر ممکن است به دلیل رژیم غذایی نامناسب و/یا عدم ورزش باشد.
دو نکته کلیدی برای غلبه بر سرطان، تشخیص زودهنگام و کاهش خطر است. حتی با تشخیص زودهنگام و آگاهی از عوامل خطر، هیچ راهی برای تضمین اینکه هرگز به سرطان مبتلا نخواهید شد، وجود ندارد. اما اقدامات و رویکردهایی وجود دارد که می توانید انجام دهید تا احتمال بروز سرطان به حداقل برسد.
طبق بررسی ها پنج سرطان شایع در مردان ایرانی شامل سرطان پروستات، پوست، معده، روده بزرگ و مثانه هستند. با انجام مداخلات پیشگیرانه مانند شرکت افراد پرخطر در برنامه های غربالگری به ویژه برای تشخیص زودرس سرطان روده بزرگ، تحرک جسمی کافی، مصرف کمتر غذاهای حاوی چربی های اشباع شده و الکل، استفاده منظم از سبزیجات و میوه جات تازه، حفظ وزن مناسب، محافظت از پوست در برابر تابش مستقیم آفتاب و ترک مصرف سیگار و قلیان می توان میزان بروز سرطان را به طوری چشمگیر کاهش داد.
مصرف دخانیات را در هر گروه سنی باید قطع کرد. استفاده از دخانیات احتمال ابتلا به سرطان ریه را ۹۰ درصد و خطر ابتلا به سرطان های دهان، کلیه، مثانه، لوزالمعده و مری را به شدت افزایش می دهد.
قرار گرفتن در معرض نور خورشید را محدود کنید. قرار گرفتن بیش از حد در معرض آفتاب می تواند باعث سرطان پوست شود. در بین ساعت ۱۰ صبح تا ۳ بعد از ظهر سعی کنید تا حد امکان در خانه بمانید. زمانی که بیرون می روید، همیشه از کرم ضد آفتاب با SPF نمره ۲۵ یا بیشتر استفاده کنید. اگر ضد آفتاب ندارید، کلاه بپوشید یا تا حد امکان در سایه بمانید. داشتن پوست روشن یا آفتاب سوختگی شدید در دوران کودکی خطر ابتلا به سرطان پوست را به شدت افزایش می دهد.
استفاده از رژیم غذایی کم چرب و دارای فیبر بالا همراه با میوه ها، سبزیجات و غلات کامل به پیشگیری از سرطان ها و ارتقا سلامتی کمک خواهد کرد. رژیم های غذایی پرچرب و کم فیبر احتمال ابتلا به سرطان های روده بزرگ، سرطان پانکراس و مثانه را افزایش می دهند. غذاهایی که دودی، شور، ترش یا دارای نیترات زیاد هستند (مانند هات داگ) را محدود کنید. این غذاها منجر به افزایش خطر ابتلا به سرطان معده می شوند.
یکی دیگر از اقدامات مهم در راستای ارتقای سلامتی، تشخیص زودهنگام سرطان است. معاینات دوره ای انجام دهید. به صورت مرتب بدن خود را رصد کنید. در صورت مشاهده موارد غیرعادی یا غیر طبیعی به پزشک مراجعه کنید. در صورت مشاهده این علایم حتما به پزشک مراجعه کنید:
توده هایی که می توانید از طریق پوست احساس کنید، زخم هایی که خوب نمی شوند، تغییر در اندازه، رنگ یا بافت زگیل یا خال، وجود خون در ادرار، مدفوع یا بزاق سرفه، گلودرد، گرفتگی صدا، یا مشکل در بلع که از بین نمی رود، کمر درد مداوم، کاهش وزن غیر منتظره، درد غیر قابل توضیح، فشار یا حساسیت در قفسه سینه، خونریزی غیر معمول، حالت تهوع یا گاز مزمن و تبی که بیش از چند روز طول بکشد.
