سرطان ریه، عامل اصلی مرگ و میر در اثر سرطان در سراسر جهان
سرطان ریه یکی از کشنده ترین و شایع ترین سرطان ها در دنیاست و زمانی در فرد پدیدار میشود که سلولهای ریه بهطور غیرطبیعی و خارج از کنترل به تقسیم ادامه می دهند. این روند مخرب منجر به رشد تومور و سرطان میشود و توانایی فرد را برای تنفس کاهش داده و اگر بدخیم باشد میتواند به سایر قسمتهای بدن گسترش یابد.
سرطان ریه از نظر شیوع و فراوانی در میان سرطانها در رده سوم است. طبق گزارش انجمن سرطان آمریکا (ACS)، این بیماری در مردان شایعتر است. این سرطان اگرچه دارای احتمال کشندگی بالاییست اما تشخیص و درمان بهموقع امکان بازیابی مجدد سلامت را می تواند تا حدودی تضمین کند.
مرحله سرطان ریه بر اساس میزان گسترش و شدت آن تعیین میشود. مرحلهبندی سرطان به پزشکان کمک میکند تا در خصوص مسیر درمانی تصمیمات بهتری بگیرند. سرطان ممکن است موضعی باشد به این معنی که تنها به یک ناحیه مشخص محدود شود و یا متاستاتیک باشد و به سایر اندامها گسترش یابد.
بیشترین خطر ابتلا به سرطان ریه د در افرادی مشاهده شده است که مصرف بی رویه دخانیات دارند. اگرچه سرطان ریه می تواند در افرادی که هرگز سیگار نکشیده اند نیز رخ دهد، اما خطر ابتلا با مدت زمان و تعداد سیگارهایی که مصرف می شود افزایش می یابد.
در حال حاضر موثرترین روش پیشگیری سرطان ریه شامل قطع مصرف سیگار می باشد و اگر سیگار را ترک کنید، حتی پس از چندین سال سیگار کشیدن، شانس ابتلا به سرطان ریه به میزان قابل توجهی کاهش می یابد.
همچنین حفظ شیوه زندگی سالم از جمله فعالیت فیزیکی مناسب، تغذیه صحیح و اصولی، دوری از آلاینده های شیمیایی و رعایت موارد ایمنی در صورت تماس با آلاینده های شغلی نیز می توانند در پیشگیری ازین سرطان موثر باشند.
برای پیشگیری از این بیماری همچنین باید از مصرف دخانیات جدا خودداری نمایید. از استنشاق دخانیات به صورت غیر مستقیم نیز خودداری نمایید. اگر کارتان طوری است که مجبورید در کارخانجات دارای مواد شیمیایی و یا مواد سرطان زا کار کنید، حتما از ماسک و دستکش استفاده نمایید. از مصرف غذاهای آماده (کنسرو، کمپوت، شربت و…) که حاوی مواد نگهدارنده می باشد، حتی الامکان خودداری نمایید.
• فعالیت های ورزشی را بصورت روزانه انجام دهید. در صورت عدم امکان انجام ورزش روزانه، حداقل هر روز ۴۰ دقیقه پیاده روی نمایید. از مصرف نوشیدنی های الکلی خودداری نمایید. در رژیم غذایی خود مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه را بگنجانید.
در حال حاضر تست غربالگری تایید شده ای در این رابطه وجود ندارد اما اگر مصرف کننده سیگار هستید و جز مشاغل پرخطر، و یا حتی سابقه خانوادگی ابتلا به این بیماری دارد حتما با پزشک خود در این رابطه مشورت کنید و به صورت دوره ای معاینه شوید.
سرطان ریه معمولاً در مراحل اولیه علائم و نشانههایی ایجاد نمیکند. علائم و نشانه ها معمولاً زمانی رخ می دهند که بیماری پیشرفته باشد.
مهمترین علایم شاملسرفه جدید و طول کشنده، سرفه حاوی خون، حتی به مقدار کم، تنگی نفس، درد قفسه سینه، گرفتگی صدا و کاهش وزن ناخواسته است.
• در صورتی که فرد هر چه سریعتر تحت درمان قرار نگیرد، علائم شدیدتری همچون درد شدید قفسه سینه، درد استخوانها، سردرد، سرفه خونی، لخته شدن خون، کاهش اشتها و کاهش وزن و خستگی مفرط بروز میکنند.
جهت تشخیص پزشک معالج تعدادی آزمایش و تصویربرداری برای جستجوی سلول های سرطانی و رد سایر بیماری ها تجویز می کند و در صورت وجود ضایعه مشکوک با نمونه برداری تشخیص قطعی داده خواهد شد.
اما چه کسانی باید تحت غربالگری قرار بگیرند؟ انجام غربالگری منظم برای افرادی که در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه هستند مفید است. غربالگری از طریق تصویربرداری سیتیاسکن انجام میشود. افرادی که دارای سن ۵۵ تا ۸۰ سال هستند، سابقه طولانی سیگار کشیدن دارند؛ بهطوریکه به مدت ۳۰ سال روزانه یک پاکت معادل ۲۰ نخ سیگار و یا به مدت ۱۵ سال روزانه دو پاکت سیگار مصرف کرده باشد، و یا در حال حاضر سیگار میکشند یا در ۱۵ سال گذشته سیگار را ترک کردهاند باید غربالگری شوند.
گزینه های درمانی شامل جراحی، رادیوتراپی، شیمی درمانی و نسل جدید درمان ها با نام ایمونوتراپی می باشد که بنا بر مرحله ای که بیمار در آن قرار دارد، از یکی و یا ترکیبی ازین درمان ها استفاده می شود.
و در پایان توصیه مهم این است که در صورت بروز هر گونه علائم ذکر شده و نشانه های پایدار، به پزشک مراجعه کنید.
اگر سیگار می کشید و نتوانستید آن را ترک کنید، از پزشک متخصص کمک بگیرید. پزشک شما می تواند استراتژی هایی مانند مشاوره، داروها و محصولات جایگزین نیکوتین را برای ترک سیگار توصیه کند.