۱۳ تا ۱۹ ژوئن مصادف با هفته آخر خرداد هر سال با نام هفته سلامتی مردان در جهان شناخته می شود. هدف از بزرگداشت این هفته، افزایش آگاهی در مورد مسائل بهداشتی مردان، تشویق مؤسسات ملی و بینالمللی برای طراحی سیاستها و خدمات بهداشتی است که نیازهای مختص مردان، پسران و خانوادههای آنها را برآورده میکند. شعار سال ۲۰۲۲ این پویش «ساختن محیطی سالم برای مردان و پسران» است. این شعار بر ایجاد محیط های سالم جسمی، ذهنی و عاطفی در خانه، محل کار و در محیط های اجتماعی متمرکز است.
سازمان جهانی بهداشت نیز در سال ۲۰۱۰ سیاست هایی را برای بهبود بهداشت و سلامت مردان و پسران ارائه داد که در ذیل آن به کمبود توجه عمومی به سلامتی مردان در سال های اخیر اشاره می کند: در مقایسه با زنان، مردان کمتر به پزشک مراجعه کرده و نیازهای مراقبت بهداشتی کمتری را درخواست می کنند. مردان در هر طبقه اجتماعی-اقتصادی نسبت به زنان، مصرف سیگار بیشتر، الگوهای غذایی ناسالمتر، سطوح بالاتر مصرف الکل و میزان بیشتری از آسیبها و خشونتهای بین فردی را نشان میدهند.
طبق آخرین آمار بیش از ۵۰ درصد جمعیت کشور را مردان تشکیل می دهند. متوسط امید به زندگی برای مردان ۷۶ و برای زنان ۷۷ سال است که در صورت عدم مراقبت های لازم برای مردان، ترکیب جمعیتی با گذر زمان دستخوش تغییرات عمده ای خواهد شد و سالمندی زنانه ای را تجربه خواهیم کرد. مراقبت از جمعیت سالمند مردان از راه شناسایی عمده علل مرگ و میر و ناخوشی مردان و پسران امکان پذیر است.
بررسی های نشان می¬دهد که بیماری های قلبی و عروقی، سرطان ها، بیماری های دستگاه تنفسی و حوادث به ترتیب دلایل عمده مرگ ایرانیان در سال ۱۴۰۰ بوده اند. از این بین نقش رو به رشد سرطان در کاهش طول عمر ایرانیان برجسته تر است. میزان بروز سرطان در سال های اخیر بیش از ۱۳ درصد افزایش داشته است و امکان افزایش آن وجود دارد.
چهار سرطان شایع در مردان ایرانی شامل سرطان پروستات، معده، روده بزرگ و ریه هستند. با انجام مداخلات پیشگیرانه مانند شرکت افراد پرخطر در برنامه های غربالگری به ویژه برای تشخیص زودرس سرطان روده بزرگ، تحرک جسمی کافی، مصرف کمتر غذاهای حاوی چربی های اشباع شده و الکل، استفاده منظم از سبزیجات و میوه جات تازه، حفظ وزن مناسب، محافظت از پوست در برابر تابش مستقیم آفتاب و ترک استعمال دخانیات می توان میزان بروز سرطان را به طوری چشمگیر کاهش داد.
برای کاهش میزان مرگ و میر و ناخوشی ناشی از سرطان و با هدف کشف زودرس آن، چند توصیه ساده وجود دارد:
اولین قدم شناخت سرطان های ارثی در خانواده است. هرچقدر تعداد افراد درگیر در خانواده بیشتر باشد، خطر بیشتر می شود. برای اطلاع دقیق از این احتمالات ترجیحا با پزشک خانوده خود و در صورت لزوم با یک انکولوژیست مشورت کنید، چرا که امروزه نرم افزار های مطمئن در این زمینه کمیاب هستند و مطالب فضای مجازی قابل استناد نیست.
قدم دوم توجه به تغییرات بدن است. هر فرد باید شناخت کاملی از بدن خود داشته باشد و این شناخت باید همیشه شکّاکانه باشد. مثلا بروز یبوست در فردی که همیشه اجابت مزاج ساده ای داشته است مشکوک است؛ به خصوص وقتی همراه کم خونی، کاهش وزن، درد شکم یا سابقه سرطان روده در خانواده باشد. تغییرات ناگهانی(مثل سردرد بسیار شدید ناگهانی) معمولا نشانه بدخیمی نیست. همینطور درد در سرطان ها نشانه ای نادر و دیررس است. علایم هشدار عمده سرطان ها شامل توده پیشرونده. برای مثال توده ای که مدتی در گردن بوده و اخیرا شروع به رشد کرده یا زخمی شده است، کاهش وزن ناخواسته بیش از ۱۰ کیلوگرم در ۶ ماه به خصوص اگر همراه بی اشتهایی یا بلع دشوار باشد، دفع خون از مجرای گوارشی، سرفه یا خلط خونی به مدت بیش از ۳ هفته(مخصوصا در افراد سیگاری)، سردرد های پیشرونده به خصوص در هنگام صبح، هر تغییر جدیدی در بدن که بیش از ۳ هفته طول بکشد است و در صورت مشاهده این علایم باید سریع به پزشک یا متخصص اونکولوژی مراجعه کرد.