انسان موجودی اجتماعی است و تعاملات او با سایرین در جامعه، به شخصیت وی شکل می دهند. در جوامع پیشگام امروزی توانمند سازی شهروندان و دعوت آنها به کارهای جمعی و مشارکتی، بیانگر رکن مهم مردم سالاری است.
مسائل مرتبط با سلامت، همواره متاثر از عوامل فردی و اجتماعی است. پزشکی به علوم زیست پزشکی محدود نشده و دربرگیرنده عوامل اجتماعی و روانشناختی نیز می باشد. مشارکت در مناسبات اجتماعی نوعی فرایند تعاملی چند بعدی است که افراد به صورت آگاهانه، داوطلبانه و سازمان یافته با در نظر گرفتن هدف های معین انجام می دهند. این نوع مشارکت – در قالب سازمان های مردم نهاد- علی رغم اینکه با هدف ارتقای منافع جمعی صورت می گیرد؛ منجر به افزایش آگاهی شخصی نیز می گردد.
سرطان یک بیماری است که اثرات سوء آن نه تنها بر شخص مبتلا بلکه بر جامعه نیز غیر قابل انکار است. لذا، حوزه سرطان از دیرباز با اقبال عمومی به تشکیل سازمان های مردم نهاد همراه بوده است. مطالعات میدانی نشان می دهند که مشارکت اجتماعی می تواند آثار پیش بینی کننده و حتی اصلاحی در بیماری سرطان داشته باشد.
در ایران ،عمده سازمان ها ی مردم نهاد در قالب خیریه ها و در جهت تامین هزینه های درمانی و معیشتی بیماران مبتلا به سرطان مشغول به کار هستند. به علاوه؛ این ها محیطی در راستای مشارکت مدنی افراد جامعه فراهم آورده اند.
پیشگیری از سرطان؛ برخلاف خیریه ها که نقش بیشتری در درمان سرطان بازی می کنند؛ مورد استقبال سازمان های مردمی قرار نگرفته است. نیاز به داده های مستمر و جامع، دشواری ماهیت الگوریتم های پیشگیری، نبود مشوّق و پاداش اجتماعی برای مشارکت کننده ها و عدم اجرای مناسب طرح های بنیادی مثل پزشک خانواده باعث شده اند تا مردم و دولت ها علاقه چندانی به موضوع پیشگیری نداشته باشند. امیدواریم با اطلاع رسانی بیشتر، ایجاد سازمان های جدید توسط پزشکان و سایر کارکنان بهداشتی و حمایت دولت و خیرین، در آینده شاهد گسترش خدمات پیشگیری باشیم.
به یاد داشته باشیم که ملت های پیشرفته پیشگیری می کنند و ملت های دیگر درمان
