متاستاز چیست؟
متاستاز به معنی انتشار سرطان به قسمت دیگری از بدن (نسبت به محل اولیه آن) است. به چنین سرطانی، سرطان «متاستاتیک» میگوییم. متاستاز میتواند به گرههای لنفاوی نزدیک، یا به ارگانها و اعضای دوردست باشد. اما معمولا وقتی از واژه متاستاز استفاده میکنیم، منظورمان همان متاستاز دوردست است.
به سرطان متاستاتیک، «سرطان پیشرفته (advanced)، سرطان منتشر یا پخششده» و یا «سرطان مرحله چهار» نیز میگویند.
متاستاز چگونه ایجاد میشود؟
متاستاز ها اکثراً هنگامی ایجاد میشوند که سلولهای سرطانی از تومور اصلی جدا شده و وارد جریان خون یا سیستم لنفاوی شوند. این سیستم ها مایعات را در بدن جابهجا میکنند. بنابراین، سلولهای سرطانی میتوانند از تومور اصلی فاصله زیادی بگیرند و در بافتهای مختلف نشسته، رشد کرده و تشکیل تومورهای جدیدی را بدهند.
متاستاز به کدام قسمتهای بدن شایعتر است؟
سرطان میتواند تقریباً به هر بخشی از بدن پخش شود. برخی از انواع سرطان تمایل دارند به قسمت های خاصی از بدن گسترش یابند. برای مثال:
- سرطان پستان تمایل دارد به استخوان ها، کبد، ریه ها، دیواره قفسه سینه و مغز گسترش پیدا کند.
- سرطان ریه تمایل دارد به مغز، استخوان ها، کبد و غدد آدرنال (غدد فوق کلیوی) گسترش یابد.
- سرطان پروستات تمایل دارد به استخوان ها گسترش پیدا کند.
- سرطان روده بزرگ تمایل دارد به کبد و ریه ها گسترش پیدا کند.
آیا متاستاز همان نوع قبلی سرطان است؟
بله. سرطانی که به ناحیه دیگر سرایت میکند، از نوع همان سرطان اصلی است. به عنوان مثال، به سرطان پستانی که به کبد منتشر شده است، سرطان متاستاتیک پستان میگوییم، نه سرطان کبد. این موضوع به این دلیل است که سرطان از پستان شروع شده است و درمانی که استفاده میشود نیز برای سرطان پستان است.
درمان متاستاز
درمان به این عوامل بستگی دارد:
- نوع سرطان و محل شروع آن
- میزان انتشار سرطان و مکان آنها
- سن و وضعیت سلامت شما
- گزینه های شخصی درمان شما
درمان ممکن است شامل شیمی درمانی یا هورمون درمانی باشد. جراحی و پرتودرمانی نیز ممکن است گزینه های مناسبی برای برخی از انواع سرطان باشند. پزشکان ممکن است یک روش درمانی را امتحان کنند و سپس موقعی که درمان اول دیگر تاثیر نداشت، درمان را عوض کنند. همچنین ممکن است درمان، ترکیبی از روش های مذکور باشد.